Wat is duurzaam ondernemen?
Verschillende definities, maar met vaak dezelfde aandachtsgebieden…
Welke wet- en regelgeving is op uw onderneming van toepassing?
Welke certificeringsmogelijkheden bestaan er?
Lees hieronder meer….
Wat is duurzaam ondernemen?
Hoe een onderneming inhoud geeft aan duurzaam ondernemen kan per situatie verschillen en iedere onderneming bepaalt hierin zijn eigen doelen. Maar wat wordt nu doorgaans verstaan onder duurzaam ondernemen (in de praktijk ook vaak maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) genoemd?
Onderstaand een samenvatting van veel voorkomende definities en uitgangspunten rondom duurzaam ondernemen en de wijze waarop deze zich in de loop der jaren hebben ontwikkeld + relevante wet/regelgeving en certificeringsmogelijkheden.
Brundtland-rapport (1987)
Definitie Brundtland-rapport:
In 1987 werd in een rapport van de Verenigde Naties (VN), beter bekend als het Brundtland-rapport, (NOTE) duurzame ontwikkeling voor het eerst als volgt omschreven:
‘de ontwikkeling die voorziet in de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen’.
De 3 P's (1994)
In 1994 introduceerde auteur en ondernemer John Elkington een nieuw managementconcept, de Triple Bottom Line, beter bekend als de drie P’s: People (mensen), Planet (planeet) en Profit (winst). De strekking van Elkington’s concept was: Als organisaties winst creëren, moeten ze dit doen binnen de grenzen van de menselijke capaciteiten en binnen de grenzen van onze planeet’
De drie P’s worden nog steeds door veel ondernemingen gebruikt als belangrijke richtlijn voor duurzaam ondernemen of voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO).
Tijdens de wereldtop over duurzame ontwikkeling in 2002 in Johannesburg werd het woord Profit vervangen door Prosperity (welvaart). In 2015 werden bij de totstandkoming van de Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling vervolgens ook de bouwstenen Peace (als voorwaarde voor duurzame ontwikkeling) en Partnership toegevoegd. De bouwsteen Partnership stelt dat samenwerking nodig is tussen onder meer bedrijven, overheden en individuen om duurzame ontwikkeling te bereiken.
Sustainable Development Goals (SDG's) (2015)
Een einde aan armoede, ongelijkheid, onrecht en klimaatverandering. Dat is de kern van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen. De Duurzame Ontwikkelingsdoelen zijn wereldwijd bekend als de Sustainable Development Goals (SDG’s). In 2015 hebben alle 193 landen die lid zijn van de Verenigde Naties (VN), waaronder dus ook Nederland, de doelen aangenomen. Met deze doelen willen zij in 2030 een duurzame wereld voor iedereen bereiken, waarin niemand wordt buitengesloten. De doelen gelden voor alle landen en voor alle mensen.
De 17 SDG’s zijn hiernaast weergegeven.
Diverse ondernemingen hanteren de SDG’s (oftewel de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen) als kader/hulpmiddel bij het bij bepalen in hun duurzaamheidsstrategie.

ISO 26000
Ook in de internationale richtlijn ISO 26000: Richtlijn voor maatschappelijke verantwoordelijkheid van organisaties is een uitleg opgenomen wat onder MVO wordt verstaan. De richtlijn is er op gericht om organisaties te helpen bij de toepassing in de praktijk. De ISO 26000-richtlijn bevat vier inhoudelijke hoofdstukken. In elk hoofdstuk staat wat er van jou als organisatie wordt verwacht en hoe je dit kunt aanpakken. Ze beschrijven
- dat een organisatie vanuit een basishouding (7 mvo-principes)
- samen met haar omgeving (stakeholders)
- bekijkt met welke maatschappelijke thema’s (37 onderwerpen)
- zij aan de slag gaat (implementatie).
De 7 kernthema’s die bij deze richtlijn worden gehanteerd zijn: het bestuur van de organisatie, mensenrechten, arbeidspraktijk, milieu, eerlijk zaken doen, consumentenaangelegenheden en gemeenschap. Het bestuur van de organisatie is het centrale raamwerk dat de zes andere thema’s verbindt. Elk kernthema is op zijn beurt weer onderverdeeld in een aantal concrete onderwerpen, 37 in totaal.
De richtlijn is ook voor mkb-ondernemingen bedoeld.
ISO 26000 kun je niet gebruiken voor certificering. Wel biedt ISO 26000 de mogelijkheid om een zelfverklaring over MVO te publiceren, waarin de onderneming aangeeft hoe zij de richtlijn in de praktijk brengt.
Wet- en regelgeving rondom duurzaamheid
Hoe hoog een onderneming voor zichzelf de lat legt op duurzaamheidsgebied verschilt. Minimaal zal een onderneming echter moeten voldoen aan bestaande wet- en regelgeving, zoals bijvoorbeeld:
• Auditplicht Europese Energie-Efficiency Richtlijn (EED) (FTE>250/jaaromzet> 50 miljoen/balanstotaal > 43 miljoen)
• Rapportageverplichting werkgebonden personenmobiliteit (> 100 werknemers)
• Informatieplicht en/of onderzoeksplicht energiebesparing (vestiging> 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m3 aardgas)
• Overige (bijv. omgevingswet/stikstof wetgeving)
Een handige methode om te bepalen welke wet- en regelgeving op uw onderneming van toepassing is via de wetchecker van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).
Ook op de site van de Kamer van Koophandel (KvK) is een totaaloverzicht van de diverse regelgeving te vinden. Dit betreft algemene milieuregels (10 regels), afval (8 regels), bodem, water en lucht (14 regels), energie (4 regels) en geluid (4 regels).
Naast vorenstaande regels kan er met ingang van 2024 ook sprake zijn van een jaarlijks verplichte duurzaamheidsrapportage (CSRD-rapportage). Op de site van MVO Nederland is een nadere toelichting te vinden wat de CSRD is en hoe je er mee aan de slag gaat.
Certificeringen duurzaamheid
Op duurzaamheidsgebied zijn diverse certificeringsmogelijkheden. Certificering is een erkenning voor jouw inspanningen op het gebied van duurzaam of maatschappelijk verantwoord ondernemen. Middels certificering kan een organisatie kenbaar maken wat zij belangrijk vindt, aan welke eisen zij voldoet en zich hiermee positief onderscheiden. In bepaalde branches zijn bepaalde certificeringen ook nagenoeg onmisbaar, bijvoorbeeld indien een onderneming actief is in een markt met veel aanbestedingen. Enkele voorbeelden:
B-corp
Het woord B Corp staat voor ‘Benefit Corporation’. Met deze certificering kun je laten zien dat je het als bedrijf én ondernemer belangrijk vindt om niet alleen financiële waarde, maar ook waarde voor mens en milieu na te streven.
ISO-certificeringen
De ISO 26000 Richtlijn voor maatschappelijke verantwoordelijkheid van organisaties kun je niet gebruiken voor certificering. Onderdelen van ISO 26000 zijn wel te certificeren: Voor het gericht ontwikkelen van beleid op het gebied van milieu en gezond en veilig werken kunnen respectievelijk de ISO 14001- en ISO 45001-norm worden gebruikt. Wanneer energiegebruik/CO2-uitstoot belangrijk is kan de ISO 50001-norm worden gebruikt.
CO2 en MVO Prestatieladder
Zowel de CO2 Prestatieladder als de MVO Prestatieladder kennen 5 niveaus waarop een certificaat behaald kan worden en beide zijn veel genoemde termen binnen aanbestedingen van met name overheden als Rijkswaterstaat, provincies en gemeenten. De CO2-Prestatieladder richt zich met name op de CO2 uitstoot en reductie van de organisatie. Op hogere niveaus, niveau 4 en 5, richt de norm zich meer op de keten. Waar de CO2-Prestatieladder zich enkel richt op de CO2-uitstoot, is de MVO Prestatieladder veelzijdiger van opzet. De norm is zodanig ingericht dat deze internationaal toepasbaar is.
De MVO Prestatieladder omvat 33 van de 37 indicatoren van ISO 26000.
Daarnaast zijn er nog vele andere keurmerken. Hoe kies je een certificering die het best bij jouw onderneming past? Een handig artikel hieromtrent is te vinden op de site van de MKB servicedesk.